Klasy pierwsze:

20.12. - 22.12.2021 r., 3.01.- 5.01.2022 r.

1 Ap

Temat: Chrześcijaństwo w świecie rzymskim.

Uczeń: 

• przedstawia sytuację w Palestynie w I w. n.e.

• wymienia zasady chrześcijaństwa

• przedstawia proces rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa w świecie rzymskim i wyjaśnia jego przyczyny

• wyjaśnia przyczyny prześladowań chrześcijan przez władze rzymskie

Terminy: mesjasz, apostoł, ewangelia, sobór

Postaci: Jezus, Piotr, Paweł z Tarsu

 

Temat: Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje kryzysu cesarstwa w III w.

• charakteryzuje reformy ustrojowe Dioklecjana

• przedstawia wzrost znaczenia barbarzyńców w Cesarstwie Rzymskim i dalsze zagrożenie ich najazdami

• wskazuje różnice międzyczęścią wschodnią i zachodnią Cesarstwa Rzymskiego

Terminy: dominat, tetrarchia

Postaci: Dioklecjan, Konstantyn Wielki, Teodozjusz Wielki, Attyla, Odoaker

 

1 Ap/Tp

Temat: Chrześcijaństwo w świecie rzymskim.

Uczeń: 

• przedstawia sytuację w Palestynie w I w. n.e.

• wymienia zasady chrześcijaństwa

• przedstawia proces rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa w świecie rzymskim i wyjaśnia jego przyczyny

• wyjaśnia przyczyny prześladowań chrześcijan przez władze rzymskie

Terminy: mesjasz, apostoł, ewangelia, sobór

Postaci: Jezus, Piotr, Paweł z Tarsu

 

Temat: Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje kryzysu cesarstwa w III w.

• charakteryzuje reformy ustrojowe Dioklecjana

• przedstawia wzrost znaczenia barbarzyńców w Cesarstwie Rzymskim i dalsze zagrożenie ich najazdami

• wskazuje różnice międzyczęścią wschodnią i zachodnią Cesarstwa Rzymskiego

Terminy: dominat, tetrarchia

Postaci: Dioklecjan, Konstantyn Wielki, Teodozjusz Wielki, Attyla, Odoaker

 

1 Ep/Rp

Temat: Chrześcijaństwo w świecie rzymskim.

Uczeń: 

• przedstawia sytuację w Palestynie w I w. n.e.

• wymienia zasady chrześcijaństwa

• przedstawia proces rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa w świecie rzymskim i wyjaśnia jego przyczyny

• wyjaśnia przyczyny prześladowań chrześcijan przez władze rzymskie

Terminy: mesjasz, apostoł, ewangelia, sobór

Postaci: Jezus, Piotr, Paweł z Tarsu

 

Temat: Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje kryzysu cesarstwa w III w.

• charakteryzuje reformy ustrojowe Dioklecjana

• przedstawia wzrost znaczenia barbarzyńców w Cesarstwie Rzymskim i dalsze zagrożenie ich najazdami

• wskazuje różnice międzyczęścią wschodnią i zachodnią Cesarstwa Rzymskiego

Terminy: dominat, tetrarchia

Postaci: Dioklecjan, Konstantyn Wielki, Teodozjusz Wielki, Attyla, Odoaker

 

1 Gp

Temat: Powtórzenie - starożytny Rzym.

Uczeń:

• charakteryzuje przemiany ustrojowe i społeczne (w tym problem niewolnictwa) w państwie rzymskim doby republiki oraz cesarstwa, z uwzględnieniem roli Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta

• omawia charakter ekspansji rzymskiej i wyjaśnia ideę imperium rzymskiego

• charakteryzuje wierzenia religijne starożytnych Rzymian;

• wyjaśnia genezę chrześcijaństwa i zmiany sytuacji chrześcijan w państwie rzymskim

• wyjaśnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku państwa rzymskiego

• rozpoznaje osiągnięcia kulturowe starożytnych Rzymian

 

Temat: Bizancjum.

Uczeń:

• charakteryzuje gospodarkę i ustrój cesarstwa bizantyjskiego

• przedstawia rolę Konstantynopola

• ocenia zasługi cesarza Justyniana dla cesarstwa bizantyjskiego

• wymienia cechy kultury bizantyjskiej

• wyjaśnia przyczyny schizmy wschodniej

Terminy: patriarcha, ekskomunika, prawosławie, ikona, schizma wschodnia

Postaci: Justynian Wielki

 

Temat: Świat islamu.

Uczeń:

• przedstawia sytuację na Półwyspie Arabskim

• wymienia filary islamu

• wyjaśnia różnice pomiędzy odłamami islamu

• przedstawia ekspansję arabską

• charakteryzuje kulturę arabską i ocenia jej wpływ na kulturę europejską

Terminy: Koran, hidżra, muzułmanin, kalif, szyici, sunnici

Postaci: Mahomet, Karol Młot

 

Temat: Narodziny i rozwój państwa Franków.

Uczeń:

• przedstawia proces kształtowania się monarchii frankijskiej

• charakteryzuje organizację państwa i gospodarkę monarchii Karola Wielkiego

• wymienia cechy renesansu karolińskiego

• wyjaśnia, dlaczego i w jaki sposób Karol Wielki dążył do odnowienia cesarstwa rzymskiego

Terminy:monarchia patrymonialna, namaszczenie, majordomus, renesans karoliński

Postaci: Chlodwig, Pepin Mały (Krótki), Karol Wielki, Alkuin

 

1 Hp

Brak lekcji

 

Klasy drugie:

20.12. - 22.12.2021 r., 3.01.- 5.01.2022 r.

2 Ep/Tp

Temat: Kozacy, Moskwa i Rzeczpospolita w 2. połowie XVII w.

Uczeń:

• charakteryzuje podłoże różnorodnych konfliktów na Ukrainie;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki powstania Chmielnickiego;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki wojen z Rosją w II połowie XVII w.

Terminy: Kozacyrejestrowi, ugoda w Perejasławiu, ugoda w Hadziaczu, Zaporoże

Postaci: Bohdan Chmielnicki

 

Temat: Rzeczpospolita i Szwecja: potop szwedzki.

Uczeń:

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki potopu szwedzkiego;

• charakteryzuje postawy szlachty wobec Szwedów w czasie potopu szwedzkiego;

• przedstawia okoliczności podpisania układów międzynarodowych zawartych w trakcie potopu szwedzkiego

Terminy: konfederacja w Tyszowcach, traktaty welawsko-bydgoskie, układ w Radnot

Postaci: Karol X Gustaw, Janusz Radziwiłł, Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki

 

2 Gp

Temat: Rzeczpospolita i Szwecja: potop szwedzki.

Uczeń:

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki potopu szwedzkiego;

• charakteryzuje postawy szlachty wobec Szwedów w czasie potopu szwedzkiego;

• przedstawia okoliczności podpisania układów międzynarodowych zawartych w trakcie potopu szwedzkiego

Terminy: konfederacja w Tyszowcach, traktaty welawsko-bydgoskie, układ w Radnot

Postaci: Karol X Gustaw, Janusz Radziwiłł, Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki

 

Temat: Rzeczpospolita i Turcja. Wiktoria wiedeńska.

Uczeń:

• przedstawia ekspansję imperium osmańskiego;

• charakteryzuje ustrój i sytuację religijną w imperium osmańskim;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki wojen z Turcją w II połowie XVII w.

Terminy: wezyr, traktat w Buczaczu, rozejm w Żurawnie

Postaci: Jan III Sobieski

 

2 Tp/DTp

Temat: Kozacy, Moskwa i Rzeczpospolita w 2. połowie XVII w.

Uczeń:

• charakteryzuje podłoże różnorodnych konfliktów na Ukrainie;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki powstania Chmielnickiego;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki wojen z Rosją w II połowie XVII w.

Terminy: Kozacyrejestrowi, ugoda w Perejasławiu, ugoda w Hadziaczu, Zaporoże

Postaci: Bohdan Chmielnicki

 

Temat: Rzeczpospolita i Szwecja: potop szwedzki.

Uczeń:

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki potopu szwedzkiego;

• charakteryzuje postawy szlachty wobec Szwedów w czasie potopu szwedzkiego;

• przedstawia okoliczności podpisania układów międzynarodowych zawartych w trakcie potopu szwedzkiego

Terminy: konfederacja w Tyszowcach, traktaty welawsko-bydgoskie, układ w Radnot

Postaci: Karol X Gustaw, Janusz Radziwiłł, Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki

 

Temat: Rzeczpospolita i Turcja. Wiktoria wiedeńska.

Uczeń:

• przedstawia ekspansję imperium osmańskiego;

• charakteryzuje ustrój i sytuację religijną w imperium osmańskim;

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki wojen z Turcją w II połowie XVII w.

Terminy: wezyr, traktat w Buczaczu, rozejm w Żurawnie

Postaci: Jan III Sobieski

 

Temat: Rzeczpospolita w XVII w. – kryzys państwa.

Uczeń:

• przedstawia czynniki, które przyczyniły się do wzrostu pozycji magnaterii w Rzeczypospolitej;

• wymienia projektyreform ustrojowych proponowane przez Wazów;

• przedstawia reakcję szlachty na próby wzmocnienia władzy królewskiej;

• charakteryzuje politykę religijną Wazów;

• omawia skutki XVII-wiecznych wojen dla Rzeczypospolitej

Terminy: liberum veto, unia brzeska, latyfundium, ordynacja, oligarchia magnacka, rokosz, magnateria

Postaci: Mikołaj Zebrzydowski, Zygmunt III Waza, Jerzy Lubomirski, Jan Kazimierz

 

Klasy trzecie:

20.12. - 22.12.2021 r., 3.01.- 5.01.2022 r.

3 Ep/DTp

Temat: Demokratyzacja życia politycznego. Ideologie i ruchy polityczne.

Uczeń:

• charakteryzuje zmiany w prawie wyborczym w państwach europejskich
• przedstawia cechy partii politycznych powstałych w II połowie XIX wieku
• przedstawia walkę kobiet o poprawę ich położenia prawnego i pozycji w społeczeństwie
• charakteryzuje ideologie i ruchy społeczne powstałe w II połowie XIX wieku
• porównuje nurty w ideologii socjalistycznej
• przedstawia sytuację Żydów w II połowie XIX wieku

Terminy: sufrażystki, emancypacja, nacjonalizm, marksizm, rewizjonizm, anarchizm, Międzynarodówka, chadecja, syjonizm.

Postaci: Emmeline Pankhurst, Leon XIII

 

Temat: Zjednoczenie Włoch. Zjednoczenie Niemiec.

Uczeń:

• charakteryzuje sytuację w Królestwie Sardynii po Wiośnie Ludów
• przedstawia etapy zjednoczenia Włoch w II połowie XIX wieku
• charakteryzuje stosunki prusko - austriackie w II połowie XIX wieku
• przedstawia etapy zjednoczenia Niemiec w II połowie XIX wieku
• porównuje proces jednoczenia Włoch i Niemiec w II połowie XIX wieku
• wymienia postanowienia konstytucji Cesarstwa Niemieckiego
• przedstawia okoliczności powstania Austro-Węgier

Terminy: Związek Północnoniemiecki, monarchia dualistyczna, państwo federacyjne, plebiscyt, depesza emska, "czerwone koszule"

Postaci: Wiktor Emanuel II, Camillo Cavour, Giuseppe Garibaldi, Otto von Bismarck, Wilhelm I

 

3 Ag/Eg

Brak lekcji

 

3 Gg

Temat: „Gdy naród do boju wystąpił z orężem…”

Uczeń:

• pamięta daty: założenia Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, założenia Banku Polskiego, powstania Wolnomularstwa Narodowego, utworzenia Towarzystwa Patriotycznego, zawiązania sprzysiężenia w szkole podchorążych, wybuchu powstania listopadowego, powstania Rządu Tymczasowego, detronizacji Mikołaja I jako króla polskiego, wkroczenia na ziemie polskie armii rosyjskiej, bitwy pod Stoczkiem, bitwy pod Grochowem, bitwy pod Wawrem, bitwy pod Iganiami, bitwy pod Ostrołęką, początku szturmu Rosjan na Warszawę, poddania Warszawy Rosjanom,

• identyfikuje postacie: Aleksandra I, Mikołaj I, Adama Jerzego Czartoryskiego, Józefa Zajączka, Stanisława Staszica, Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, Bonawenturę i Wincentego Niemojowskich, Adama Mickiewicza, Waleriana Łukasińskiego, Ignacego Prądzyńskiego, Piotra Wysockiego, wielkiego księcia Konstantego, Nikołaja Nowosilcowa, Józefa Chłopickiego, Michała Gedeona Radziwiłła, Joachima Lelewela, Józefa Dwernickiego, Jana Skrzyneckiego, Józefa Bema, Jana Krukowieckiego, Iwana Paskiewicza, Iwana Dybicza, Emilię Plater, Kunegundę Ogińską, Marię Prószyńską, Marię Raszanowiczówę, Antoninę Tomaszewską, Józefę Rostkowską, Barbarę Czarnocką,

• lokalizuje na mapie: Królestwo Polskie, Rzeczpospolitą Krakowską, Wielkie Księstwo Poznańskie, Kanał Augustowski, Kalisz, Stoczek, Grochów, Wawer, Iganie, Ostrołękę, kierunek przemarszu armii Paskiewicza,

• ocenia postawy głównodowodzących armią Królestwa Polskiego w okresie powstania listopadowego,

• charakteryzuje losy i postawę Waleriana Łukasińskiego,

• przedstawia przykłady bohaterskiej walki kobiet podczas powstania listopadowego,

• przedstawia dokonania Ksawerego Druckiego- -Lubeckiego jako ministra skarbu,

• wymienia główne bitwy powstania listopadowego i polskich generałów, którzy w nich dowodzili,

• przedstawia działalność legalnej i nielegalnej opozycji przed wybuchem powstania listopadowego,

• konfrontuje postawę Ignacego Prądzyńskiego i Józefa Bema z działaniami Jan Skrzyneckiego i Jana Krukowieckiego

 

Temat: Za wolność naszą i waszą.

Uczeń:

• pamięta daty: utworzenia Stowarzyszenia Ludu Polskiego, uwłaszczenia chłopów w Wielkim Księstwie Poznańskim, założenia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, powołania Rządu Narodowego w Krakowie, wybuchu powstania krakowskiego, Wiosny Ludów w Europie, powstania Komitetu Narodowego w Poznaniu, powstania Centralizacji w Poznaniu, zwołania Kongresu Słowiańskiego,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: praca organiczna, wolne miasto, rabacja, Wiosna Ludów,

• identyfikuje postacie: Józefa Zaliwskiego, Piotra Ściegiennego, Szymona Konarskiego, Józefa Lompę, Krzysztofa Mrongowiusza, Gustawa Gizewiusza, Fryderyka Wilhelma IV, Karola Marcinkowskiego, Walentego Stefańskiego, Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Karola Libelta, Ludwika Mierosławskiego, Jana Tyssowskiego, Ludwika Gorzkowskiego, Aleksandra Grzegorzewskiego, Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szelę, Klemensa Metternicha, Józefa Bema, Józefa Wysockiego, Henryka Dembińskiego, Wojciecha Chrzanowskiego, Jerzego Lubomirskiego, Franciszka Sznajdego, Iwana Paskiewicza,

• lokalizuje na mapie: Wołyń, Podole, Wielkie Księstwo Poznańskie, Lwów, Lombardię, Sycylię, Pragę,

• wymienia przykłady walki o polskość bez zaangażowania zbrojnego,

• wskazuje przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego i Wiosny Ludów na ziemiach polskich,

• wymienia przykłady walki Polaków w XIX w. o „wolność naszą i waszą”,

• wyjaśnia znaczenie pracy organicznej dla umacniania polskości

 

Klasa czwarta:

20.12. - 22.12.2021 r., 3.01.- 5.01.2022 r.

4 EH

Temat: Wielkie bitwy „nieśmiertelnych” wodzów świata starożytnego.

Uczeń:

• pamięta daty: objęcia rządów przez Aleksandra Wielkiego, rozpoczęcia wyprawy Aleksandra Wielkiego na Persję, bitwy nad Granikiem, bitwy pod Issos, zdobycia Tyru przez Aleksandra Wielkiego, podbicia Egiptu przez Aleksandra Wielkiego, podbicia Mezopotamii przez Aleksandra Wielkiego, bitwy pod Gaugamelą, podboju Persji przez Aleksandra Wielkiego, śmierci Aleksandra Wielkiego, objęcia urzędu konsula przez Juliusza Cezara, wyprawy Juliusza Cezara na Galię, antyrzymskiego powstania w Galii, śmierci Marka Krassusa, bitwy pod Farsalos, śmierci Juliusza Cezara, oblężenia Alezji,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: falanga, kohorta, państwa hellenistyczne, konsul,

• identyfikuje postacie: Aleksandra Wielkiego, Juliusza Cezara, Filipa II, Dariusza III, Gnejusza Pompejusza, Marka Krassusa, Ariowista, Wercyngetoryksa,

• lokalizuje na mapie: Macedonię, Syrię, Palestynę, Persję, Babilon, Galię, Tesalię, Indus, Granik, Issos, Gaugamelę, Alezję, Rubikon,

• przedstawia najważniejsze osiągnięcia Juliusza Cezara i Aleksandra Wielkiego,

• przedstawia podboje Aleksandra Wielkiego i Juliusza Cezara,

• porównuje taktykę wojenną Aleksandra Wielkiego i Juliusza Cezara,

• ocenia skuteczność różnorodnych form prowadzenia wojen przez Juliusza Cezara

 

Temat: Krajobraz wojenny z zamkiem w tle.

Uczeń:

 - pamięta daty: inwazji Arabów na Półwysep Iberyjski, zakończenia walk chrześcijańskich królestw z Arabami na Półwyspie Iberyjskim, rozpoczęcia i zakończenie wypraw krzyżowych do Ziemi Świętej, wojny stuletniej, bitwy pod Nikopolis, bitwy pod Warną, zdobycia Konstantynopola przez Turków,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: wikingowie, albigensi, drużyna królewska, hołd lenny, system wasalno-lenny, wyprawa krzyżowa, heretyk, wojna stuletnia, żakeria, frondibola,

• identyfikuje postacie: Urbana II, Mieszka I, Władysława Warneńczyka,

• lokalizuje na mapie: Półwysep Iberyjski, Cieśninę Gibraltarską, Konstantynopol, Portugalię, Kastylię, Aragonię, Państwo Wielkomorawskie, siedziby Wizygotów, Ostrogotów, Wandalów, Awarów, Longobardów, Bułgarów, Burgundów i Słowian, Flandrię, Clermont, Warnę, Nikopolis,

• wymienia główne przyczyny wojen toczonych w średniowieczu,

• przedstawia proces rozwoju fortyfikacji w średniowieczu oraz konsekwencje tych przemian,

• omawia proces zmian w organizacji i sposobie działania średniowiecznych armii,

• ocenia, czy zmiany zachodzące w średniowiecznych armiach były odpowiedzią na zmieniające się warunki pola walki

 

14.02.2022 - 18.02.2022

 

Klasy pierwsze

1 Ap

Temat: Nowe państwa w Europie Zachodniej. Początki feudalizmu.

Uczeń:

• charakteryzuje monarchię ottońską

• wyjaśnia przyczyny odnowienia Cesarstwa Rzymskiego na terenie Rzeszy Niemieckiej

• przedstawia proces powstawania nowych państw na gruzach imperium rzymskiego

• charakteryzuje system lenny

Terminy: Rzesza Niemiecka, system feudalny, system lenny, hołd lenny, inwestytura, wasal, senior, immunitet

Postaci: Otton I, Otton III, Wilhelm Zdobywca

 

Temat: Powstanie państw w Europie Północnej i Środkowo- -Wschodniej.

Uczeń:

• przedstawia proces kształtowania się państw w Europie Środkowo-Wschodniej

• ocenia wkład św. św. Cyryla i Metodego w rozwój kulturalny Słowian

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wypraw Normanów

Terminy: cyrylica, wiking

Postaci: Cyryl, Metody

 

1 Ap/Tp

Temat: Powstanie państw w Europie Północnej i Środkowo- -Wschodniej.

Uczeń:

• przedstawia proces kształtowania się państw w Europie Środkowo-Wschodniej

• ocenia wkład św. św. Cyryla i Metodego w rozwój kulturalny Słowian

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wypraw Normanów

Terminy: cyrylica, wiking

Postaci: Cyryl, Metody

 

Temat: Papiestwo i cesarstwo.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny kryzysu w Kościele w X–XI w.

• przedstawia reformy, które miały naprawić sytuację i uniezależnić Kościół od władzy świeckiej

• wiąże przyczyny sporu o inwestyturę z pozycją władcy w państwie

• charakteryzuje skutki sporu o inwestyturę

Terminy: symonia, nepotyzm, inwestytura, konkordat

Postaci: św. Benedykt, papież Grzegorz VII, Henryk IV

 

1 Ep/Rp

Temat: Powstanie państw w Europie Północnej i Środkowo- -Wschodniej.

Uczeń:

• przedstawia proces kształtowania się państw w Europie Środkowo-Wschodniej

• ocenia wkład św. św. Cyryla i Metodego w rozwój kulturalny Słowian

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wypraw Normanów

Terminy: cyrylica, wiking

Postaci: Cyryl, Metody

 

Temat: Papiestwo i cesarstwo.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny kryzysu w Kościele w X–XI w.

• przedstawia reformy, które miały naprawić sytuację i uniezależnić Kościół od władzy świeckiej

• wiąże przyczyny sporu o inwestyturę z pozycją władcy w państwie

• charakteryzuje skutki sporu o inwestyturę

Terminy: symonia, nepotyzm, inwestytura, konkordat

Postaci: św. Benedykt, papież Grzegorz VII, Henryk IV

 

1 Gp

Temat: Przemiany gospodarcze na wsi.

Uczeń:

• charakteryzuje zmiany, które zachodziły w technice rolnej w XII−XIII w.

• przedstawia pozycję i zobowiązania ludności chłopskiej

• wskazuje rolę samorządu wiejskiego

• wyjaśnia i ocenia konsekwencje rozwoju rolnictwa

Terminy: dwupolówka, trójpolówka, pańszczyzna, chomąto, jarzmo

 

Temat: Miasta w średniowieczu.

Uczeń:

• przedstawia genezę miast średniowiecznych

• opisuje organizację przestrzeni miejskiej i wskazuje jej związki z funkcjonowaniem miasta

• charakteryzuje władze i strukturę społeczną mieszkańców miasta

• ocenia rolę miast w rozwoju gospodarki średniowiecznej

Terminy: lokacja, rajcy, burmistrz, cech, czeladnik, mistrz, gildia, prawo składu, przymus drogowy

 

1 Hp

Temat: Powstanie państw w Europie Północnej i Środkowo- -Wschodniej.

Uczeń:

• przedstawia proces kształtowania się państw w Europie Środkowo-Wschodniej

• ocenia wkład św. św. Cyryla i Metodego w rozwój kulturalny Słowian

• wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wypraw Normanów

Terminy: cyrylica, wiking

Postaci: Cyryl, Metody

 

Temat: Papiestwo i cesarstwo.

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny kryzysu w Kościele w X–XI w.

• przedstawia reformy, które miały naprawić sytuację i uniezależnić Kościół od władzy świeckiej

• wiąże przyczyny sporu o inwestyturę z pozycją władcy w państwie

• charakteryzuje skutki sporu o inwestyturę

Terminy: symonia, nepotyzm, inwestytura, konkordat

Postaci: św. Benedykt, papież Grzegorz VII, Henryk IV

 

Klasy drugie

2 Ep/Tp

Temat: Oświecenie w Europie.

Uczeń:

• przedstawia idee oświecenia i sposoby ich propagowania;

• przedstawia poglądy filozofów oświecenia na religię;

• przedstawia założenia myśli politycznej oświecenia;

• charakteryzuje absolutyzm oświecony;

• przedstawia cechy sztuki klasycystycznej

Terminy: deizm, ateizm, umowa społeczna, trójpodział władzy, absolutyzm oświecony

Postaci: Wolter, Monteskiusz, Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau, Immanuel Kant, John Locke, Wolfgang Amadeusz Mozart, Joseph Haydn

 

Temat: Rosja w XVIII wieku - początki mocarstwa.

Uczeń:

- charakteryzuje reformy przeprowadzane w Rosji w XVIII w.;

• dzieli przeprowadzane reformy na administracyjne, wojskowe i kulturalne;

• przedstawia cele wprowadzania poszczególnych grup reform w państwie;

• przedstawia cel, przebieg i skutki wojny północnej;

• wyjaśnia, na czym polegała rosyjska idea imperium

Terminy: tabela rang, gubernia, trzeci Rzym

Postaci: Piotr I, Katarzyna II, Karol XII

 

2 Gp

Temat: Absolutyzm oświecony w Prusach i w Austrii w XVIII wieku.

Uczeń:

• charakteryzuje reformy przeprowadzane w Prusach i Austrii w XVIII w.;

• dzieli reformy na administracyjne, gospodarcze i związane z epoką oświecenia;

• przedstawia cele wprowadzania poszczególnych grup reform w państwach;

• przedstawia wzrost pozycji Prus na arenie międzynarodowej w XVIII w.;

• charakteryzuje politykę władców Austrii wobec religii

Terminy: militaryzacja, józefinizm

Postaci: Fryderyk I, Fryderyk Wilhelm I, Fryderyk II, Maria Teresa, Józef II

 

Temat: Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Uczeń:

• charakteryzuje sytuację w koloniach angielskich w XVIII w.;

• charakteryzuje przyczyny wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych;

• przedstawia przebieg wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych;

• przedstawia ustrój Stanów Zjednoczonych Ameryki

Terminy: herbatka bostońska, Kongres Kontynentalny, federacja

Postaci: George Washington, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski

 

2 Tp/DTp

Temat: Postęp techniczny i przemiany gospodarcze w XVIII stuleciu.

Uczeń:

• charakteryzuje przyczyny wzrostu demograficznego w XVIII w.;

• wyjaśnia, na czym polegały zmiany w rolnictwie;

• wyjaśnia, na czym polegała rewolucja przemysłowa;

• wyjaśnia, dlaczego w Wielkiej Brytanii najwcześniej doszło do przemian gospodarczych na szeroką skalę;

• przedstawia skutki przemian gospodarczych XVIII w.

• przedstawia założenia liberalizmu ekonomicznego XVIII w.

Terminy: migracja, urbanizacja, płodozmian, rewolucja przemysłowa, luddyści, liberalizm gospodarczy

Postaci: Edward Jenner, James Watt, Adam Smith

 

Temat: Oświecenie W Europie.

Uczeń:

• przedstawia idee oświecenia i sposoby ich propagowania;

• przedstawia poglądy filozofów oświecenia na religię;

• przedstawia założenia myśli politycznej oświecenia;

• charakteryzuje absolutyzm oświecony;

• przedstawia cechy sztuki klasycystycznej

Terminy: deizm, ateizm, umowa społeczna, trójpodział władzy, absolutyzm oświecony

Postaci: Wolter, Monteskiusz, Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau, Immanuel Kant, John Locke, Wolfgang Amadeusz Mozart, Joseph Haydn

 

Klasy trzecie

3 Ep/DTp

Temat: Powstanie styczniowe.

Uczeń:

- wyjaśnia, co spowodowało wybuch powstania styczniowego;

- przedstawia przebieg walk powstańczych

- przedstawia organizację władz powstańczych i ich decyzje w sprawie chłopskiej;

- przedstawia stosunek państw zachodnich do powstania styczniowego;

- charakteryzuje okres dyktatury Romualda Traugutta;

- porównuje powstanie listopadowe i styczniowe;

- wymienia represje zastosowane przez cara wobec Polaków po klęsce powstania styczniowego.

Terminy: branka, Kraj Nadwiślański

Postaci: Marian Langiewicz, Romuald Traugutt, ks. Stanisław Brzóska

 

Temat: Sytuacja Polaków w zaborach: rosyjskim, pruskim i austriackim.

Uczeń:

- charakteryzuje sytuację Polaków w zaborze rosyjskim;

- przedstawia politykę germanizacyjną w II połowie XIX wieku;

- przedstawia reakcję Polaków na politykę germanizacyjną w II połowie XIX wieku;

- charakteryzuje specyfikę: Pomorza, Warmii, Mazur i Śląska;

- porównuje sytuację Polaków w zaborze austriackim z sytuacją Polaków w zaborze pruskim i rosyjskim;

- porównuje rozwój gospodarczy ziem polskich w poszczególnych zaborach w II połowie XIX wieku;

- przedstawia przemiany społeczne, które zaszły na ziemiach polskich w II połowie XIX wieku.

Terminy: kulturkampf, rugi pruskie, Komisja Kolonizacyjna, Hakata, autonomia, Sejm Krajowy

Postaci: Agenor Gołuchowski, Karol Miarka, Krzysztof Mrongowiusz, Gustaw Gizewiusz, Michał Drzymała, Wojciech Korfanty.

 

3 Ag/Eg

Temat: Gloria victis - chwała zwyciężonym.

Uczeń:

• pamięta daty: wybuchu powstania styczniowego, wojny krymskiej, pogrzebu generałowej Sowińskiej, wprowadzenia stanu wojennego w Królestwie Polskim, powstania Komitetu Centralnego Narodowego, powstania Tymczasowego Rządu Narodowego, dekretu uwłaszczeniowego Aleksandra II, objęcia dyktatury powstania przez Mariana Langiewicza, objęcia dyktatury powstania przez Romualda Traugutta,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: Biali, Czerwoni, branka, państwo podziemne,

• identyfikuje postacie: Michała Czajkowskiego, Władysława Zamoyskiego, Jarosława Dąbrowskiego, Stefana Bobrowskiego, Leopolda Kronenberga, Andrzeja Zamoyskiego, Edwarda Jurgensa, Aleksandra Wielopolskiego, Aleksandra II, Ludwika Mierosławskiego, Józefę Rostkowską, Mariana Langiewicza, Józefa Hauke-Bosaka, Dionizego Czachowskiego, Zygmunta Sierakowskiego, Walerego Wróblewskiego, Konstantego Kalinowskiego, Stanisława Brzóskę, Romualda Traugutta,

• lokalizuje na mapie: Krym, Żmudź, Wołyń, Białoruś, Podlasie, Wilno, Opatów, Miechów, Bodzentyn, Małogoszcz,

• przedstawia sytuację w Królestwie Polskim przed wybuchem powstania styczniowego,

• opisuje przebieg powstania styczniowego,

• opisuje funkcjonowanie polskiego państwa podziemnego w czasie powstania styczniowego,

• charakteryzuje głównych bohaterów powstania styczniowego,

• wyjaśnia, jaki był cel branki,

• ocenia działalność Romualda Traugutta w czasie powstania styczniowego,

• przedstawia własną ocenę powstania styczniowego

 

Temat: Bić się czy nie bić?

Uczeń:

• pamięta daty: zniesienia konstytucji Królestwa Polskiego przez cara, likwidacji Rzeczypospolitej Krakowskiej, likwidacji Kościoła unickiego w zaborze rosyjskim, powstania parlamentu pruskiego,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: irredenta, hekatomba, rusyfikacja, germanizacja, Kraj Nadwiślański, Statut organiczny, nurt konserwatywny emigracji, nurt demokratyczno-liberalny emigracji, emisariusz, ugodowcy, liberum conspiro, stańczycy, trójlojaliści,

• identyfikuje postacie: Iwana Paskiewicza, Walerego Wróblewskiego, Adama Jerzego Czartoryskiego, Joachima Lelewela, Wiktora Heltmana, Tadeusza Krępowieckiego, Stanisława Worcella, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Fryderyka Chopina, Pawła Popiela, Józefa Szujskiego, Stanisława Koźmiana, Stanisława Tarnowskiego, Aleksandra Świętochowskiego,

• lokalizuje na mapie: kraje, do których Polacy emigrowali po powstaniu listopadowym, Paryż,

• analizuje negatywne i pozytywne następstwa powstań narodowych,

• charakteryzuje polityczną działalność Polaków na emigracji, z uwzględnieniem poglądów członków poszczególnych ugrupowań emigracyjnych,

• wymienia główne ugrupowania Wielkiej Emigracji i ich przywódców,

• przedstawia własną opinię w kwestii walki lub ugody z zaborcami,

• przedstawia poglądy środowiska stańczyków albo trójlojalistów,

• wymienia twórców polskiej kultury na emigracji,

• konfrontuje argumenty ugodowców i zwolenników walki z zaborcami

 

3 Gg

Temat: Odrodzenie państwa polskiego.

Uczeń:

• pamięta daty: powstania Polskiej Komisji Likwidacyjnej, proklamowania Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, powstania Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, powierzenia Józefowi Piłsudskiemu władzy wojskowej przez Radę Regencyjną, rozwiązania się Rady Regencyjnej, dekretu o najwyższej władzy państwowej Republiki Polskiej, mianowania na premiera Ignacego Paderewskiego, wyborów do Sejmu Ustawodawczego, uchwalenia małej konstytucji, uchwalenia konstytucji marcowej, wyboru Gabriela Narutowicza na prezydenta, zabójstwa Gabriela Narutowicza, wyboru Stanisława Wojciechowskiego na prezydenta, powstania pierwszego rządu Chjeno-Piasta,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: Chjeno-Piast, „sejmokracja”,

• identyfikuje postacie: Wincentego Witosa, Ignacego Daszyńskiego, Józefa Piłsudskiego, Jędrzeja Moraczewskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Paderewskiego, Gabriela Narutowicza, Stanisława Wojciechowskiego, Władysława Grabskiego,

• lokalizuje na mapie: Galicję Wschodnią, Lwów, Lublin, Kraków, Magdeburg, Sulejówek, Locarno,

• przedstawia formowanie się władz centralnych po odzyskaniu niepodległości przez Polskę,

• wyjaśnia, jakie były przyczyny sporów pomiędzy konkurencyjnymi ośrodkami polskich władz u progu niepodległości,

• charakteryzuje główne zasady ustrojowe zawarte w konstytucji marcowej,

• wyjaśnia, jakie zapisy konstytucji marcowej budziły największe kontrowersje,

• ocenia funkcjonowanie państwa polskiego w okresie rządów parlamentarnych w latach 1922–1926

• przedstawia przykłady słabości ustroju parlamentarnego w Polsce w latach 1922–1926,

• wymienia główne lokalne organy władzy polskiej powstałe u progu niepodległości,

• charakteryzuje problemy, jakie napotkały władze państwa polskiego na początku niepodległości, i wyjaśnia, jak sobie z tymi problemami radzono

 

Temat: Bohaterowie walk o granice II Rzeczypospolitej.

Uczeń:

• pamięta daty: przybycia Ignacego Paderewskiego do Poznania, wybuchu powstania wielkopolskiego, podpisania traktatu wersalskiego, plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu, wybuchu I powstania śląskiego, wybuchu II powstania śląskiego, plebiscytu na Górnym Śląsku, wybuchu III powstania śląskiego, wkroczenia wojsk czechosłowackich na Śląsk Cieszyński, początku walk polsko-ukraińskich o Galicję Wschodnią, zakończenia walk polsko-ukraińskich o Galicję Wschodnią, zawiązania sojuszu Polski z URL, początku ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego, powstania Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, zgody rządu Władysława Grabskiego na linię Curzona, Bitwy Warszawskiej, kontrofensywy polskiej znad Wieprza, pokoju w Rydze, „buntu” generała Lucjana Żeligowskiego, przyłączenia Litwy Środkowej do Polski,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: koncepcja inkorporacyjna, koncepcja federacyjna, linia Curzona, plebiscyt,

• identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wojciecha Korfantego, Ignacego Paderewskiego, Władysława Grabskiego, Symona Petlurę, Siemiona Budionnego, Michaiła Tuchaczewskiego, Feliksa Dzierżyńskiego, Juliana Marchlewskiego, Włodzimierza Lenina, Wincentego Witosa, Ignacego Daszyńskiego, Lucjana Żeligowskiego,

• lokalizuje na mapie: obszary, które miały znaleźć się w granicach Polski zgodnie z koncepcją inkorporacyjną Dmowskiego, obszary, które zgodnie z koncepcją Piłsudskiego miały być sfederowane z Polską, Wilno, Lwów, Kijów, Poznań, tereny opanowane przez Polaków podczas powstania wielkopolskiego, Wolne Miasto Gdańsk, tereny plebiscytowe na Warmii, Mazurach, Powiślu i Górnym Śląsku, linę Curzona, linię podziału Górnego Śląska po III powstaniu śląskim, Śląsk Cieszyński, Zaolzie, Spisz, Orawę, rzekę Zbrucz, tereny opanowane przez Polaków w Galicji Wschodniej, Spa, kierunek natarcia sił Tuchaczewskiego i Budionnego, kierunek kontrataku polskiego znad Wieprza, Komarowo, rejon bitwy nad Niemnem, linię graniczną według pokoju ryskiego, obszar Litwy Środkowej,

• porównuje koncepcje granic wysuwane przez Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego oraz ocenia możliwości zrealizowania tych projektów,

• przedstawia okoliczności i skutki powstania wielkopolskiego,

• przedstawia proces kształtowania się wschodniej granicy II Rzeczypospolitej,

• omawia przebieg, wyniki i konsekwencje plebiscytów na Warmii i Mazurach oraz na Górnym Śląsku,

• przedstawia przyczyny, przebieg i skutki walk polsko- -ukraińskich w Galicji Wschodniej,

• przedstawia konflikt Polski z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński, Spisz i Orawę oraz przyczyny włączenia większości spornego terytorium do państwa czechosłowackiego,

• wymienia Polaków zasłużonych w walkach o granice i omawia ich dokonania (np. Wojciecha Korfantego, Józefa Piłsudskiego, Ignacego Paderewskiego),

• ocenia wysiłek Polaków podczas walk o granice w kontekście planów, okoliczności zewnętrznych i ostatecznego kształtu terytorium II Rzeczypospolitej

 

Klasa czwarta

4 EH

Temat: W chwale i w upadku. Wodzowie Rzeczypospolitej  2 połowy XVII i XVIII w.

Uczeń:

• pamięta daty: wojny północnej, potopu szwedzkiego, bitwy pod Beresteczkiem, oblężenia Jasnej Góry, bitwy pod Mątwami, najazdu rosyjskiego na Rzeczpospolitą, bitwy pod Szkłowem, aktu podporządkowania Litwy Karolowi X Gustawowi, bitwy pod Warką, bitwy pod Magierowem, wyprawy Stefana Czarneckiego do Danii, bitwy pod Połonką, walki Jerzego Sebastiana Lubomirskiego z najazdem siedmiogrodzkim, kapitulacji sił rosyjsko-kozackich pod Cudnowem, nominacji Stefana Czarneckiego na hetmana polnego koronnego, nominacji Jana Sobieskiego na hetmana polnego koronnego, bitwy pod Podhajcami, nominacji Jana Sobieskiego na hetmana wielkiego koronnego, zdobycia Kamieńca Podolskiego przez Turków, bitwy pod Chocimiem (1673), koronacji królewskiej Jana Sobieskiego, pokoju w Żurawnie, bitwy pod Wiedniem, wyjazdu Tadeusza Kościuszki do Ameryki, bitwy pod Saratogą, nominacji Tadeusza Kościuszki na generała armii koronnej, wojny w obronie Konstytucji 3 maja, bitwy pod Dubienką, powstania kościuszkowskiego,

• wyjaśnia i stosuje pojęcia: walka podjazdowa, wojna szarpana, regimentarz, konfederacja, Liga Święta,

• identyfikuje postacie: Stefana Czarnieckiego, Karola X Gustawa, Jerzego II Rakoczego, Jana III Sobieskiego, Stanisława Żółkiewskiego, Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, Janusza Radziwiłła, Jana Kazimierza, Piotra Doroszenkę, Krym-Gireja, Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Kara Mustafę, Tadeusza Kościuszkę, Józefa Poniatowskiego Franciszka Ksawerego Branickiego, Stanisława Augusta Poniatowskiego,

• lokalizuje na mapie: Batoh, Szwecję, ujście Wisły, Beresteczko, Warkę, Warszawę, Brandenburgię, Siedmiogród, Radnot, Magierów, Danię, Połonkę, Podhajce, Kamieniec Podolski, Podole, prawobrzeżną Ukrainę, imperium osmańskie, Buczacz, Chocim, Żurawno, Wiedeń, Austrię, Wenecję, Mołdawię, Stany Zjednoczone Ameryki, Saratogę, Zieleńce, Dubienkę, Racławice, Szczekociny, Maciejowice, widły Wisły i Sanu, Cudnów, Częstochowę, Mątwy, Szkłów, Kiejdany,

• przedstawia przemiany w polskiej wojskowości od połowy XVII do schyłku XVIII w.,

• przedstawia karierę wojskową Stefana Czarnieckiego,

• ocenia rolę Stefana Czarnieckiego w wojnach prowadzonych przez Rzeczpospolitą,

• przedstawia karierę wojskową Jana Sobieskiego, • omawia taktykę stosowaną przez Jana Sobieskiego,

• ocenia postać Jana Sobieskiego jako obrońcy Rzeczypospolitej,

• przedstawia karierę wojskową Tadeusza Kościuszki,

• ocenia postać Tadeusza Kościuszki jako obrońcy ojczyzny,

• przedstawia dokonania militarne i polityczne wybory Janusza Radziwiłła i Jerzego Sebastiana Lubomirskiego,

• porównuje i ocenia postawy postaci powszechnie uznawanych za bohaterów narodowych (Stefana Czarnieckiego, Jana Sobieskiego, Tadeusz Kościuszki) i zdrajców (Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, Janusza Radziwiłła, Franciszka Ksawerego Branickiego)

 

Temat: Powtórzenie wiadomości - Legioniści, rycerze, husarze.

Uczeń:

- charakteryzuje, na wybranych przykładach, strategię Aleksandra Wielkiego i Juliusza Cezara;

- charakteryzuje organizację i technikę wojenną armii rzymskiej

- charakteryzuje etos rycerski

- wyjaśnia, na wybranych przykładach, koncepcję wojny sprawiedliwej i niesprawiedliwej

- analizuje przyczyny i następstwa wojen religijnych w nowożytnej Europie

- charakteryzuje wybrane sylwetki wodzów i ich strategię z okresu Rzeczypospolitej przedrozbiorowej